تحلیل زمانی و مکانی تغییرات بارش ماهانه در استان گلستان به‌کمک بُعد ‏فرکتالی

Authors

  • رئوف مصطفی‌زاده استادیار، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی‏
  • محسن ذبیحی دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • مریم ادهمی دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

ویژگی خودتشابهی در متغیرهای اقلیمی، امکان استفاده از بعد فرکتالی و تحلیل تغییرات زمانی و مکانی آن را فراهم ‏می‌نماید. بر این اساس استفاده از هندسه فرکتالی در پیش‌بینی رفتار بسیاری از فرایندهای طبیعی از جمله بارندگی در ‏مناطق مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، تعیین و محاسبه بُعد فرکتالی وقوع ‏دوره‌های خشک و مرطوب، تفسیر خصوصیات دوره‌های خشک و مرطوب و بررسی تغییرات مکانی آن در 40 ایستگاه ‏باران‌سنجی استان گلستان است. بدین منظور از روش شمارش باکس‌ با دست­کم یک تکرار در داده‌ها و تعداد وقوع ماه‌های پر‏باران یا کم‌باران در دوره‌های یک تا نه ماهه و محاسبه بعد فرکتالی استفاده شده است. سپس از روش رگرسیون برای محاسبه ‏بُعد فرکتال در دوره‌های پرباران و کم‌باران استفاده شد و در ادامه درصد ماه‌های پرباران و کم‌باران طی دوره آماری و نیز ‏شدت و مدت وقوع دوره‌های پرباران و کم‌باران محاسبه و به‌صورت مکانی ارائه شد. بر اساس نتایج، تغییرات درصد وقوع ‏ماه‌های دوره پرباران و کم‌باران در یک دامنه 11 درصدی می‌باشد. بر اساس نتایج، در ایستگاه‌های مورد مطالعه با افزایش ‏مقیاس زمانی از تعداد ماه‎های متوالی خشک و مرطوب کاسته شده است. نتایج محاسبه بُعد فرکتالی بارش نشان داد که در ‏منطقه مطالعاتی دوره‌های خشک دارای شدت وقوع کمتری نسبت به دوره‌های مرطوب می‌باشد. با استفاده از مقادیر بُعد ‏خصوصیات رژیم بارندگی ایستگاه‌ها تعیین شد. همچنین، بر اساس نتایج، شدت دوره‌های پرباران در نواحی مرکزی و شرقی ‏بیشتر بوده ولی مدت آن در قسمت‌های غربی استان تداوم بیشتری دارد.‏

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدل‌سازی توأم تغییرات زمانی- مکانی بارش ماهانه (مطالعه موردی بخشی از استان گلستان)

بارش یکی از تغییرپذیرترین پدیده‌های هواشناسی و هیدرولوژیکی است. بررسی نحوه تغییرات زمانی-مکانی بارش به منظور مدیریت و برنامه‏ریزی منابع آب در مناطق مختلف یک حوضه آبریز بسیار ضروری است. خودهمبستگی زمانی-مکانی این داده‏ها از یک طرف کار تحلیل آن‏ها را مشکل می‏سازد و از طرف دیگر سبب افزایش دقت تحلیل آن‏ها می‏شود. هدف از این پژوهش، مدل‏سازی تغییرات توأم زمانی-مکانی و درون‌یابی بارش ماهانه در سطح است...

full text

مدل سازی توأم تغییرات زمانی- مکانی بارش ماهانه (مطالعه موردی بخشی از استان گلستان)

بارش یکی از تغییرپذیرترین پدیده های هواشناسی و هیدرولوژیکی است. بررسی نحوه تغییرات زمانی-مکانی بارش به منظور مدیریت و برنامه‏ریزی منابع آب در مناطق مختلف یک حوضه آبریز بسیار ضروری است. خودهمبستگی زمانی-مکانی این داده‏ها از یک طرف کار تحلیل آن‏ها را مشکل می‏سازد و از طرف دیگر سبب افزایش دقت تحلیل آن‏ها می‏شود. هدف از این پژوهش، مدل‏سازی تغییرات توأم زمانی-مکانی و درون یابی بارش ماهانه در سطح است...

full text

تحلیل زمانی و مکانی بارش های ماهانه استان اردبیل

جهت بررسی تغییرات زمانی و مکانی بارشهای ماهانه ایستگاههای استان اردبیل ، داده های بارش 15 ایستگاه سینوپتیک ، کلیماتولوژی و بارانسنجی استان طی دوره آماری 30 ساله از سال 1969 تا 1998 مورد استفاده قرار گرفت. بررسی های مدلهای نموداری اولیه نشان داد که بارش های ماهانه، فصلی و سالانه در تمامی ایستگاهها، نوسانات و تغییرات زمانی و مکانی قابل توجهی دارند.بررسی مولفه روند جهت کلی صعود و نزول مقادیر بارش ...

15 صفحه اول

تحلیل فضایی تغییرات زمانی مکانی درجه روز سرمایشی ماهانه ایران

تغییر اقلیم وافزایش دما یکی ازمسایل مهم زیست محیطی بشر به حساب می‌آید که در سال‌های اخیر مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است هدف از این مطالعه واکاوی روندوشیب روندجمع ماهانه درجه روزسرمایش باآستانه دمایی25 درجه می‌باشد. میانگین دمای‌روزانه در طی...

full text

تحلیل تغییرات زمانی و مکانی بارش های سالانه ایران

عنصر بارش یکی از عناصر پیچیده و حیاتی جو زمین است و تغییرات زمانی و مکانی آن می تواند اقلیم ایران را کنترل کند. در این تحقیق به منظور مدلسازی تغییرات زمانی و مکانی بارش، از داده های مجموع بارش سالانه 50 ایستگاه هواشناسی همدید و اقلیمی در خلال سال های 1966 – 2005 که دارای پراکنش مناسبی است، استفاده شد. از آنجا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی، رفتاری غیر خطی داشته و نیز از توزیع نرمال تبعیت نمی ک...

full text

تعیین الگوی زمانی مکانی بارش استان گلستان با استفاده از تحلیل خوشه ای

تعیین مناطق بارشی بر اساس تشابه مقادیر بارش ایستگاه‌ها می‌تواند برای اعمال مدیریت بهینه‌ی منابع آب استفاده شود. با توجه به متوسط 487 میلی‌متری بارش استان گلستان، شناسایی نواحی بارشی این استان به‌عنوان یکی از نواحی مستعد تولید کشاورزی کشور اهمیت ویژه‌ای دارد. از این‌رو بر اساس داده‌های بارش 52 ایستگاه سینوپتیک، اقلیم‌شناسی، باران‌سنجی و تبخیرسنجی استان در یک دوره‌ی زمانی 37 ساله، نواحی بارشی این...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  34- 45

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023